อ.นพ.หาญพล ขลิบเงิน

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านหูคอจมูก

รหัสเอกสาร PI-IMC-307-R-00

อนุมัติวันที่ 24 ธันวาคม 2563

        ต่อมไทรอยด์เป็นต่อมไร้ท่อที่อยู่กลางคอ ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนไทรอยด์ควบคุมการเผาผลาญพลังงานและอุณหภูมิของร่างกาย รวมถึงการทำงานของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ

        ก้อนที่ไทรอยด์เป็นความผิดปกติที่พบบ่อยที่สุดของโรคต่อมไทรอยด์ ส่วนใหญ่ไม่ใช่เนื้องอกชนิดร้าย และเป็นความผิดปกติที่ไม่อันตราย เช่น ถุงน้ำที่ไทรอยด์ เนื้องอกธรรมดาของต่อมไทรอยด์ ไทรอยด์อักเสบ ไทรอยด์เป็นพิษ แต่ประมาณร้อยละ 10 ถึง 15 ของผู้ป่วยที่มีก้อนที่ไทรอยด์ เป็นมะเร็งไทรอยด์ได้  แพทย์จะทำการส่งตรวจอัลตราซาวน์ต่อมไทรอยด์ และใช้เข็มขนาดเล็กเจาะตรวจก้อนที่ไทรอยด์เพื่อวินิจฉัย  ในบางครั้งก้อนที่ไทรอยด์มีขนาดใหญ่ รักษาด้วยยาไม่ยุบลง มีโอกาสกดเบียดหลอดลมหรือหลอดอาหารหรือมีโอกาสเป็นมะเร็งไทรอยด์ แพทย์อาจพิจารณาให้การรักษาด้วยการผ่าตัดไทรอยด์ออก

การผ่าตัดต่อมไทรอยด์แบบเปิดกลางลำคอ

          เป็นการผ่าตัดไทรอยด์วิธีมาตรฐาน โดยเปิดแผลผ่าตัดแนวกลางลำคอขนาด 5-8 เซนติเมตร เหมาะสำหรับก้อนที่ไทรอยด์ที่มีขนาดใหญ่ หรือก้อนที่สงสัยมะเร็งไทรอยด์  หลังผ่าตัดจะมีรอยแผลที่กลางคอ ผู้ป่วยบางรายอาจมีรอยแผลนูนคีลอยด์มองเห็นได้ชัดกลางคอ 

การผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางปากไร้แผลเป็น

        เป็นเทคนิคการผ่าตัดเปิดแผลบริเวณด้านในริมฝีปากล่างหน้าต่อเหงือก และใช้กล้องส่องผ่าตัดทำการผ่าตัดไทรอยด์ออก โดยเก็บรักษาเส้นประสาทเลี้ยงกล่องเสียง วิธีนี้ช่วยให้ผู้ป่วยเจ็บน้อย ฟื้นตัวได้ไวกว่าการผ่าตัดแบบเดิม เสียเลือดน้อยเนื่องจากแผลผ่าตัดมีขนาดเล็กกว่าการผ่าตัดแบบเปิด และไม่มีแผลผ่าตัดบริเวณคอด้านหน้า รวมถึงเก็บรักษาการทำงานของเส้นประสาทเลี้ยงกล่องเสียงได้เหมือนวิธีการผ่าตัดแบบเปิด

การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ผ่านทางกล้องทางปากเหมาะสำหรับผู้ป่วย

1. ก้อนหรือถุงน้ำของต่อมไทรอยด์ขนาดไม่เกิน 4-5 เซนติเมตร หรือมีปริมาตรไม่เกิน 45 มิลลิลิตร

2. ผลเจาะตรวจวินิจฉัยไทรอยด์ไม่เป็นมะเร็ง

3. ไม่เคยผ่าตัดหรือฉายแสง

ข้อดีของวิธีการผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางปาก

1.       ไม่มีแผลผ่าตัดบริเวณคอ

2.       เจ็บแผลผ่าตัดน้อยกว่า ฟื้นตัวไว

3.       ผลการรักษาไม่แตกต่างจากวิธีการผ่าตัดเปิดแบบมาตรฐาน

 ผู้ป่วยก้อนที่ไทรอยด์ข้างขวา ขนาด 4.5 เซนติเมตร

ภาพการผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้อง และเก็บรักษาเส้นประสาทเลี้ยงกล้องเสียง

ภาพผู้ป่วยหลังผ่าตัดผ่านกล้อง 3 เดือน