ผศ.นพ.ณวัฒน์  วัฒนชัย

จักษุแพทย์  

รหัสเอกสาร SD-HA-IMC-008-R-00

อนุมัติวันที่ 18 กรกฎาคม 2557

ภาวะเลือดออกในช่องลูกตาด้านหน้า Hyphema

        เป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้บ่อยหลังจากที่เบ้าตาถูกของบางอย่างกระแทกเข้าอย่างรุนแรง เช่น ผู้ที่ถูกชกเข้าบริเวณเบ้าตา หรือถูกลูกบอลกระเด็นมา กระทบเบ้าตา เป็นต้น

        แรงกระแทกเหล่านี้จะส่งผลให้เนื้อเยื่อของลูกตามีการยืดและฉีกขาดในส่วนต่างๆ ได้ ถ้าการฉีกขาดนั้นเกิดขึ้นบริเวณของม่านตา ก็จะทำให้มีภาวะเลือดออกในช่องตาด้านหน้าตามมาได้

อาการ

        ผู้ป่วยจะมีอาการตามัวลงทันทีหลังจากเกิดอุบัติเหตุ บางรายอาจมัวลงมากจนมองเห็นแค่แสงไฟลางๆ แต่ในบางรายตาอาจมัวลงเพียงเล็กน้อย หรือมีอาการสู้แสงไม่ได้เท่านั้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับปริมาณและความฟุ้งกระจายของเลือดที่ลอยอยู่ในช่องลูกตา กรณีที่มีเลือดออกในช่องลูกตาค่อนข้างมาก ถ้าใช้ไฟฉายส่องดูตาข้างที่มัวนั้น อาจพบว่าในบริเวณของแก้วตาดำมีเลือดสีแดงๆ ฉาบอยู่ก็ได้

        บางครั้งตะกอนเลือดเหล่านี้ อาจไปอุดทางระบายน้ำจากภายในลูกตา ไม่ให้ไหลออกนอกลูกตาได้ ปริมาณน้ำในตาจึงเพิ่มมากขึ้น จนมีความดันลูกตาสูงและมีต้อหินแทรกซ้อนขึ้นมา ซึ่งผู้ป่วยมักมีอาการปวดตาอย่างมากร่วมด้วย แรงกระแทกที่กระทบเข้าสู่ตานี้ นอกจากส่งผลให้มีเลือดออกในช่องลูกตาด้านหน้าแล้ว อาจทำให้มีความเสียหายอื่นร่วมด้วย เช่น ต้อกระจก เลนส์ตาเคลื่อน เลือดออกในวุ้นตา จอประสาทตาฉีกขาดหรือหลุดลอก ซึ่งอาจตรวจไม่พบในระยะแรก เนื่องจากเลือดฟุ้งบังอยู่ และบางรายอาจต้องแก้ไขด้วยการผ่าตัด

ข้อควรปฏิบัติ

1. เมื่อสงสัยว่าจะเกิดภาวะนี้ให้รีบปรึกษาจักษุแพทย์

2. การนอนยกหัวสูงจะช่วยให้เลือดที่ลอยฟุ้งอยู่ในน้ำลูกตา มีการตกตะกอนเร็วขึ้น ทั้งยังจะช่วยให้ตากลับมามองเห็นได้ชัดเร็วยิ่งขึ้น

3. หลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือนที่อาจเกิดขึ้นระหว่างพักรักษาตัว เช่น การกระโดด ไอหรือจามอย่างรุนแรง ซึ่งจะสามารถทำให้มีเลือดออกมาตลอดหรือออกซ้ำได้

4. ควรงดการใช้สายตา เช่น การอ่านหนังสือมากไปสักระยะ

5. ในบางรายอาจจำเป็นต้องมีการให้ยากินป้องกันการมีเลือดออกซ้ำ หรือมีการหยอดยาลดการอักเสบ ลดโอกาสเกิดต้อหินเฉียบพลัน โดยแพทย์เป็นผู้พิจารณาให้ตามความเหมาะสมต่อไป

ข้อควรระวัง

1. ภาวะเลือดออกซ้ำในลูกตาอาจเกิดขึ้นได้ใน 3 - 5 วัน หลังจากเลือดออกครั้งแรก ดังนั้น จึงควรอยู่ในความดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิดในช่วงแรกๆ ของการมีเลือดออก เพื่อที่จะสามารถให้การรักษาได้ทันท่วงที

2. ภาวะเลือดออกในช่องลูกตาด้านหน้านี้ ถ้าได้รับการรักษาไม่ถูกต้อง อาจส่งผลให้มีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมาได้ เช่น ต้อหิน เลือดฝังตัวอยู่ในแก้วตาดำถาวร หรือ เส้นประสาทใหญ่ของตาผิดปกติไป เป็นต้น

“ ระวังอย่าให้เบ้าตาถูกกระแทกอย่างแรง ป้องกันภาวะเลือดออกในช่องลูกตาด้านหน้า ”